Decidín sair de Pantalla 30 anos despois de que o fixera alá polo ano 1992. Deixei de poñer a Pantalla porque non me gustaba a actitude das Pantallas. Pantallas borrachas. Pantallas golpeando coas vexigas na máscara. Pantallas mexando e trousando na rúa, mal vestidas e sen cumplir o rol que por herdanza están obligadas a cumprir.
Era unha falta de respecto que me fería no persoal. Estaban a faltarme a min e a miña nai. A miña nai que nunca saiu de Pantalla porque nos seus tempos só saían os homes. Ela si que me trasmitiu o que debía e non debía facer unha Pantalla. Cando me vestía recordábame que para poñer unha Pantalla había que ter respecto polo que herdabas e cariño, moito cariño. Tamén tiña que ser consciente que non era só eu o que levaba a Pantalla, representaba a toda a casa e non quería que lle comentasen xs veciñxs que o seu fillo fixera o parvo vestido de Pantalla.
Esa decepción por ver o que estaba a pasar coa máscara chegou ao seu cume cando o Domingo de Entroido do 1992 collimos, como todos os anos, ao Pepe Álvarez e dun manotazo nos sacou a Pantalla da cabeza aos meus compañeiros e a min. Estaba farto do trato que lle daban as Pantallas. Faltáronlle ao respecto. Aquel home que sempre se amosaba alegre e que nos ensinaba a multa que lle puxeran por entroidar e que nos contaba como o meteran na cadea xunto con outros compañeiros nos duros anos da dictadura. (Neste mesmo blog tendes unha foto dese momento).
Decidín non poñer a Pantalla esperando tempos mellores. Mas...
Os tempos mudaron e as Pantallas perderon moita da esencia do que era ser unha Pantalla. (As Pantallas actuais non me perdoaran porque pensan que o están facendo ben e faltaranme ao respecto, como xa o teñen feito; e dobremente, unha por pensar que non sei do que estou a falar e outra porque son maior que elxs e só por iso deberían escoitar o que digo. Alá elxs)
Cando saíamos de Pantalla o meu grupo e máis eu non corriamos tanto como se corre agora. Non tiñamos que facer os 50 metros lisos para coller a unha persoa que non estivera disfrazada e loitar por entrar na taberna. Nin andabamos tirados polo chan, con mancaduras no corpo e rompendo a roupa ou a propia máscara. Que falta de respecto ao traxe! Nós cando corriamos polas rúas era amodo, buscando a algún coñecido sen disfrazar e lucindo todo o posible a máscara, porque é para lucir non para andar polo chan.
O que faciamos, porque o viramos facer aos maiores era: falarmos entre nós si aquel home que non vestía disfrace era coñecido por algún do grupo. Se non era non se collía. Para que se despois non tiñas nada de que falar con él. Se era coñecido acercabamonos bailando e pechabamoslle as saídas. Non ía correr, intentaría mesturarse entre a xente e entrar nalgunha taberna. Cando sabia que estaba rodeado de Pantallas, deixábase acompañar á taberna. Se viña acompañado entraban cos compañeiros ou quedaba con eles noutra taberna para non ter que andar buscandoos despois. Non lle botábamos a man, viña coa roupa do domingo. Nós tiñamos as mans cheas da graxa da vexiga!!!
Xa na taberna descubriamonos e él buscaba ao mozo ou á moza que era da familia ou amigx da familia. Saudábao e preguntaba pola saúde dos parentes ou amigos e despois quería saber da identidade dalgún que non coñecía e facíanos comentarios ou contaba anécdotas que recordaba dos seus entroidos e da complicidade e amizade con algún dos nosos pais. Porque eramos todos coñecidos.
Se a aquel señor o collíamos o Domingo de Entroido non se volvía a coller no que quedaba de entroido. O saúdo estaba feito, xa falaramos, xa nos invitara.
E non sempre se collía á xente sen disfrace na rúa. As Pantallas bailaban en fronte das persoas coñecidas (que moitas veces estaba disfrazadas). Facíase por respecto. Era un baile en solitario porque querías agasallar co teu baile a un familiar ou a un amigo da familia. Normalmente era xente maior, homes e mulleres indistintamente. Moitas veces era á parella que saía a pasear o Entroido. Esas persoas sabían que a Pantalla que bailaba era unha persoa íntima e recibiano como un presente. Nese momento era onde a Pantalla se tiña que lucir bailando. O orgullo de facelo ben e o orgullo das persoas por que o fixeras ben era o mesmo. Normalmente o home, como fora Pantalla, sempre se é, acababa bailando contigo dentro das súas posibilidades, levanba os brazos e agachábase ata onde podía e animábate marcando os tempos do baile. (Meu Deus que emoción, só de contalo se me arrepía o corpo). E despois descubríaste, si na rúa, descubríaste para saúdar, para falar, para mostrar a túa educación cara aos teus maiores. Cando rematabas de cumplimentar, puñas a máscara e saías na procura dos teus compañeiros.
Outro momento moi emotivo era cando sen aviso, as Pantallas do grupo formabamos un circulo no medio da rúa e comenzabamos a bailar unhas para as outras. E intentabas facelo o mellor posible porque estabas cos teus amigos, cos teus compañeiros. Era un baile de unión, de irmandade do grupo, de ser Pantallas como o foran antes outros e de como eramos nós naquel momento.
Apunteime ao obradoiro de Arte Arrebol para facer a miña Pantalla. Baixo a sabiduría de Santi e Aurora fomos os dos grupo de traballo creando as nosas máscaras. Dende mediados de setembro e ata febreiro todos os sábados de seis a oitos fomos traballando baixo a supervisión dos mestres. E non era só traballar; o obradoiro cheiraba a entroido: recordabamos anécdotas, falabamos dos entroideiros, de como e o que fai unha Pantalla e o que non, faciamos bromas, axudabamonos uns aos outros, fixémonos amigos.
|
Pantalla de Calleja. |
Encagueille a camisa, o pantalón, a capa e as polainas a unha modista artesá que se chama Mercedes Veites de Lumecú. Quixen que a camisa e o pantalón fosen de algodón e a capa de tela que non fose de raso porque non me gusta o raso.
Fun Pantalla o Domingo de Entroido, como de mozo. Quixen recordar os momentos de baile. Os movementos. Recuparar as sensacións. Non saín a tomar un viño cos coñecidos. Quixen sair para mín. Para que agromase esa vella amiga que levo no corpo dende que me vestín de Pantalla por primeira vez. E foi moi emocionante redordar na Praza de Oriente os movementos que lle tiña visto aos maiores e repetilos. Foi un desfile de antigas Pantallas, ata onde me deu a memoria, e recordar como saltaban, como movían o corpo para que soase o cinto de campás, como golpeaban as vexigas. Como bailaban.
E bailei para os nenos pequenos, aos que cumprimentei como compañeiros. E bailelle aos meus coñecidos disfrazados ou non. E bailei con outras Pantallas mostrando a complicidade de ser máscara.
|
Foto das redes sociais. |
Se a saúde me acompaña no ano 2023 e non se acaba o mundo, que camiño levamos, volverei a sair de Pantalla para disfrutar do que significa enmascararse coa Miña Máscara.
As fotos son da miña filla Uxía Calleja. Obrigado.
Remato este artigo recordando a un amigo que nos deixou. O meu compañeiro do grupo de Pantallas da xuventude Rodolfo Carlos Latussek Martínez, O Rudi.
Por aqueles anos da adolescencia nos que compartimos inquedanzas e soños de futuro.
Unha grande aperta amigo.
|
Rudi e Calleja.
|